„Ze wszystkich spraw, miłość jest najważniejsza. Jest ona potężna siłą, która rozporządza człowiekiem. Ona się zawsze odnawia, gdy rodzi się dziecko. Studia nad miłością prowadzą nas do źródła, z którego wytryska: czyli do dziecka.” |
Maria Montessori (1870 – 1952) włoska lekarka i pedagog. Jedna z największych reformatorek wychowania przedszkolnego. Twórczyni „metody Montessori”, która kładzie nacisk na umożliwienie dziecku swobodnej aktywności oraz kształcenie jego zmysłów. Każde dziecko jest inne, a więc każde ma prawo do indywidualnego rozwoju. Maria Montessori krytycznie odnosiła się do tradycyjnego szkolnictwa a ławka szkolna była dla niej symbolem wyrażającym bezruch i tłumienie aktywności dziecka. Za wybitne osiągnięcia pedagogiczne i humanizm zawarty w ideach swojej metody wychowawczej, Maria Montessori była wyróżniana tytułem Honoris Causa znakomitych uczelni wyższych w Europie. Na uniwersytecie w Sorbonie otrzymała Krzyż Legii Honorowej. Była też wielokrotnie nominowana do pokojowej nagrody Nobla.
Cele pedagogiki:
- rozwijanie samodzielności
- ugruntowanie wiary we własne siły,
- wypracowanie potrzeby porządku i szacunku do pracy,
- wypracowanie zamiłowania do ciszy, która wspomaga pracę indywidualną i zbiorową,
- wydłużanie czasu pracy, osiąganie długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem,
- wypracowanie postawy samokontroli, a nie posłuszeństwa opartego na zewnętrznym przymusie,
- uniezależnienie od nagrody, wypracowanie systemu oceny wewnętrznej,
- formowanie postaw wzajemnej pomocy bez niezdrowej rywalizacji,
- wypracowanie szacunku dla pracy innych,
- rozwijanie indywidualnych uzdolnień i umiejętności współpracy.
Aby pracować zgodnie z metodyką Marii Montessori nauczyciel musi dobrze znać swoich wychowanków. Nauczyciel jest więc również obserwatorem. Obserwacja – jest kluczem dorosłych do poznawania świata dziecka.
Aby pracować zgodnie z założeniami metody montessoriańskiej nauczyciel powinien być dla dziecka naturalnym autorytetem. Nauczyciel jest więc również przewodnikiem – z szacunkiem i uwagą obserwuje postępy i trudności dziecka, traktując każde dziecko indywidualnie. Kiedy rozpoznaje potrzebę dziecka w sposób naturalny wskazuje mu możliwe ścieżki i rozwiązania, a dziecko samodzielnie dochodzi do odkryć ugruntowując wiarę w siebie.
Każde dziecko jest serdecznie przyjęte, każde ważne i potrzebne. Każde dziecko znajduje uwagę i indywidualną opiekę nauczyciela.
Niezwykle ważne w metodzie montessoriańskiej jest otoczenie, w którym przebywa dziecko. Ma ono być tak ukształtowane, by wspomagało rozwój osobowości dziecka i dawało radość. W takim środowisku dziecko chętnie i szybko uczy się. Otoczenie respektuje fazy rozwoju dziecka, jego zainteresowania i zdolności. Wszystkie materiały są uporządkowane i łatwo dostępne. Nauczyciel staje się pośrednikiem pomiędzy otoczeniem i dzieckiem, jako przewodnik pomaga dziecku samodzielnie odkrywać i poznawać rzeczywistość.
Różnice między przedszkolem tradycyjnym a „ANIOŁKIEM” stosującym elementy montessoriańskie:
- wychowanie w wartościach chrześcijańskich: miłość do drugiego człowieka, empatia, dobro, prawda,
- wychowanie do samodzielności- ćwiczenia Praktycznego Dnia,
- kształtowanie miłości do natury
- indywidualizacja pracy- możliwość indywidualnego, wszechstronnego rozwoju dziecka,
- troska i szacunek dla specjalnych wymagań i potrzeb każdego dziecka bez dyskryminacjo wobec specyficznych potrzeb,
- doświadczanie radości ze współdziałania w grupie rodzinkowej czyli zróżnicowanej wiekowo (stwarzamy sytuację taką jak w życiu gdzie przecież nie funkcjonujemy tylko z rówieśnikami a z osobami w różnym wieku), możliwości uczenia się od starszych i uczenia się opieki nad młodszymi, rozwijania umiejętności społecznych i kształtowania emocji,
- rodzinna atmosfera zaufania: nauczyciele to ciocie i wujkowie, Duzy wpływ rodziców na kształt pracy przedszkola,
- warunki sprzyjające w zdobywaniu wiedzy i praktycznych umiejętności poprzez własną aktywność w dobrze zorganizowanym otoczeniu,
- dziecko ma prawa samodzielnego kształtowania wg potrzeb i zainteresowań; programy swobodnego wyboru, świadoma konstrukcja przestrzeni dostępnej, system kształtowania samooceny czy zwyczajnie brak obowiązkowego leżakowania.