TWÓRCĄ TEORII INTELIGENCJI WIELORAKICH JEST HOWARD GARDNER

amerykański psycholog i neurolog, profesor Uniwersytetu Harvarda i Uniwersytetu Bostońskiego,

doktor honoris causa ponad 20 szkół wyższych i uniwersytetów .

TEORIA HOWARDA GARDNERA  to przede wszystkim:

inne spojrzenie na możliwości rozwojowe dziecka i jego szanse edukacyjne, spojrzenie na dziecko w sposób nieoceniający, inna niż tradycyjna wizja szkoły, inna wizja człowieka dorosłego

 

GŁÓWNE ZAŁOŻENIA TEORII INTELIGENCJI WIELORAKICH:

Każdy człowiek posiada wszystkie typy inteligencji w różnym stopniu rozwinięte, tworzą one niepowtarzalny „profil inteligencji”, który podlega zmianom.

Wszystkie inteligencje wzajemnie ze sobą współpracują.

Każdą inteligencję można rozwijać – „słabsze” inteligencje można rozwijać poprzez „mocniejsze”.

Rozwojowi inteligencji sprzyja właściwie zorganizowane środowisko dlatego warto dostosować środowisko przedszkolne I domowe do typu inteligencji dziecka.

 

RÓWNOPRAWNE INTELIGENCJE :

JĘZYKOWA /LINGWISTYCZNA /

RUCHOWA /CIELESNO – KINESTETYCZNA/

MATEMATYCZNO – LOGICZNA

WIZUALNO – PRZESTRZENNA

PRZYRODNICZA /NATURALISTYCZNA/

MUZYCZNA

INTERPERSONALNA

INTRAPERSONALNA /AUTOREFLEKSYJNA/

EGZYSTENCJALNA

 

INTELIGENCJA JĘZYKOWA

przejawia się w rozumieniu świata poprzez słowo mówione i pisane, we wrażliwości na rymy, znaczenie słów oraz dźwięki.

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Myślą „słowami” i lubią czytać

Przejrzyście wypowiadają i spisują myśli

Tworzą opowiadania, barwne historie

Uczą się słuchając, czytając, dyskutując

Używają bogatego słownictwa

Szybko uczą się języków obcych

DZIECKO Z ROZWINIĘTĄ INTELIGENCJĄ JĘZYKOWĄ

ma znakomitą pamięć, np. potrafi zaskakiwać przypominaniem o błahostkach, przytaczać historie zasłyszane w rozmowach dorosłych

lubi mówić, opowiadać, słuchać opowieści, np. podczas czytania przez rodzica bajki podpowiada ciąg dalszy lub układa własne, oryginalne historie

chętnie i często zadaje pytania, np. podczas wykonywania codziennych czynności lub na spacerze

przywiązuje się do schematów, np. zawsze powtarza pewne czynności i codzienne rytuały

myśli symbolicznie np. z łatwością kojarzy nazwy liter lub zapamiętuje wygląd prostych wyrazów nie potrafiąc jeszcze czytać

INTELIGENCJA RUCHOWA

Przejawia się w rozumieniu świata poprzez ruch i kontakt fizyczny oraz umiejętnością wykorzystania własnego ciała do wyrażania emocji.

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Wykorzystują ruch w sposób celowy

Mają wyczucie czasu i przestrzeni

Są uzdolnione manualnie

Mają dobrą koordynację ruchową

Lubią wycieczki i zajęcia w terenie

INTELIGENCJA MATEMATYCZNO – LOGICZNA

przejawia się w rozumieniu świata poprzez liczby, ciągi zdarzeń, myślenie logiczne i kreatywne rozwiązywanie problemów

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Mają uzdolnienia matematyczne

Lubią porządek i precyzyjne instrukcje

Są konkretne i dociekliwe

Badają i zbierają informacje

Lubią gry, łamigłówki i zagadki

Potrafią rozwiązywać problemy

Umiejętnie szeregują, klasyfikują i wnioskują

.

DZIECKO Z ROZWINIĘTĄ INTELIGENCJĄ MATEMATYCZNO-LOGICZNĄ

dąży do osiągnięcia celu, np. nie wstanie od biurka, dopóki nie pokoloruje do końca obrazka

jest cierpliwe, np. lubi układanki z drobnymi elementami, puzzle

jest dokładne i zorganizowane, np. ciężko jest mu się skupić w bałaganie

lubi liczyć wszelkie napotkane przedmioty

potrafi sprawnie i szybko rozwiązywać zagadki

chętnie eksperymentuje np. poznaje rzeczywistość bardziej przez doświadczanie niż przez opowieści.

INTELIGENCJA WIZUALNO – PRZESTRZENNA

przejawia się w rozumieniu świata poprzez myślenie obrazami, wrażliwość wzrokowo – przestrzenną, wizualizację i orientację przestrzenną

INTELIGENCJA WIZUALNO – PRZESTRZENNA

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Są twórcze i pomysłowe

Doskonale orientują się w przestrzeni

trójwymiarowej

Wiernie odtwarzają w pamięci obrazy

Dużo rysują oraz dobrze konstruują

Czytają mapy, tabele i diagramy

Mają bogatą wyobraźnię

DZIECKO Z ROZWINIĘTĄ INTELIGENCJĄ WIZUALNO – PRZESTRZENNĄ

jest wrażliwe na otaczające przedmioty, kolory, wzory

lubi rysować, malować, konstruować

ma rozwinięty zmysł dotyku, np. często dotyka widziane przedmioty, zawsze domaga się, by oglądane rzeczy dostać do rąk

myśli używając wyobraźni i obrazów

lubi tworzyć używając różnego typu materiałów

ma wyobraźnię przestrzenną, np. lubi grać w gry logiczne, poszukiwania skarbów, w chowanego, lubi układać puzzle, klocki, układanki, itp.

INTELIGENCJA PRZYRODNICZA

przejawia się w rozumieniu świata poprzez otoczenie, środowisko, umiejętność rozpoznawania i kategoryzowania świata fauny i flory oraz innych obiektów przyrodniczych

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Rozumieją świat roślin i zwierząt

Rozpoznają i kategoryzują obiekty przyrody

Dostrzegają wzorce funkcjonujące w naturze

Lubią przebywać na świeżym powietrzu

Kochają przyrodę, pasjonują się ekologią

Klasyfikują przedmioty w hierarchie

INTELIGENCJA MUZYCZNA

przejawia się w rozumieniu świata poprzez rytm i melodię, zdolnością słuchową, wrażliwością na dźwięki, rymy i kompozycje

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Rozumieją świat poprzez rytm i melodię

Potrafią aktywnie słuchać

Łączą muzykę z emocjami

Są wrażliwe na odbiór dźwięków

Mają poczucie rytmu, lubią śpiewać

Zmieniają w muzykę wszystko, co robią

Uczą się przy muzyce

DZIECKO Z ROZWINIĘTĄ INTELIGENCJĄ MUZYCZNĄ

jest wrażliwe na dźwięki, nie tylko muzyczne, np. szybko uczy się odróżniać śpiew ptaków

odczytuje ton głosu, np. pyta mamę, dlaczego jest smutna, nawet gdy mama stara się to ukryć

przeżywa muzykę, np. ma swoje ulubione piosenki wywołujące określone reakcje i zachowania, lubi głośno śpiewać, nuci podczas zabawy

Uczy się i wykonuje różne czynności przy muzyce, np. nie potrafi siedzieć spokojnie słysząc dźwięki piosenek

zapamiętuje rytmy, ma dobry słuch muzyczny

 

INTELIGENCJA INTERPERSONALNA

to zdolność rozumienia innych ludzi, współodczuwania, negocjowania i wypracowywania kompromisów oraz patrzenia na świat oczyma innej osoby

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Lubią i potrafią pracować w grupie

Łatwo nawiązują kontakty z ludźmi

Mają zdolności przywódcze

Są komunikatywne

Są asertywne przy konfrontacji

INTELIGENCJA INTRAPERSONALNA

to zdolność rozumienia samego siebie, własnych uczuć, patrzenia na świat ze swojego punktu widzenia, umiejętność kierowania własnym postępowaniem

Dzieci z przewagą tej inteligencji:

Lubią pracować samodzielnie

Znają własne mocne strony

Budują wewnętrzną motywację

Poszukują odpowiedzi na trudne pytania

 

KAŻDE DZIECKO JEST ZDOLNE

Jeśli dziecko gorzej radzi sobie w jakiejś dziedzinie,  nie znaczy to, że jest gorsze od rówieśników. Dziecko może mieć świetnie rozwiniętą np. inteligencję ruchową czy interpersonalną, przez co lepiej od innych radzi sobie w nawiązywaniu kontaktów z rówieśnikami lub w sporcie. Każdy człowiek ma jedne rodzaje inteligencji silniej rozwinięte, a inne słabiej. Kiedy uda się określić co jest mocną, a co słabą stroną dziecka, można potem tę wiedzę wykorzystać wspierając jego rozwój.

KIEDY UDA SIĘ OKREŚLIĆ CO JEST MOCNĄ, A CO SŁABĄ STRONĄ DZIECKA, MOŻNA POTEM TĘ WIEDZĘ WYKORZYSTYWAĆ W PROJEKTOWANIU DZIAŁAŃ PRZEDSZKOLNYCH. TOK PRZEDSZKOLNY ZORGANIZOWANY W TAKI SPOSÓB JEST DLA DZIECKA ROZWIJAJĄCY, ŚRODOWISKO STAJE SIĘ PRZYJAZNE, DZIECKO UCZY SIĘ POPRZEZ ZABAWĘ W NATURALNY DLA SIEBIE SPOSÓB.

  1. Można budować wysoką samoocenę dziecka, które z jednej strony uświadamia sobie, że  w jakiejś dziedzinie nie najlepiej sobie radzi, ale za to np. szybko uczy się słówek w języku angielskim, pięknie maluje, buduje wspaniałe konstrukcje, czy też błyskawicznie zapamiętuje rytmy, które usłyszy.
  2. Dziecko przekonuje się, że słabe strony można rozwijać, wykorzystując mocne.
  3. Trzeba wspierać i rozwijać zdolności, aby dziecko odnosiło sukcesy w dziedzinach, które go interesują.